اعلی حضرت «پوتین»، شهروندی «ژرار دپاردیو» را پذیرفت

در خبرها نیامد که دولت روسیه با شهروندی ژرار دپاردیو بازیگر نامدار فرانسوی موافقت کرد. بلکه همۀ رسانه ها از موافق ولادمیر پوتین با این مسئله نوشتند. گویا همۀ رسانه ها پذیرفته اند که روسیه یک کشور تزاری است و حرف پوتین قانونِ عملی این کشور است. 

ژرار دپاردیو، یک بازیگر سینمای فرانسوی است که گویا بسیار ثروتمند است و مالیات عقب افتاده اش که باید  به خاطر این ثروت زیادش که از راه بازیگری در سینما (بیشتر سینمای فرانسه) کسب شده است، موضوع داغ رسانه های فرانسه شده است. آقای دپاردیو که البته مدتی است ساکن بلژیک شده است، تمایلی به پرداخت مالیات اش ندارد که البته پول کمی هم نیست. فرمول این مالیات کمی پیچیده است. اما ساده اش این می شود که اون باید 75% از بخشی از درآمدش را به عنوان مالیات به خزانۀ عمومی بدهد. البته توجه داشته باشید که این رقم 75% مالیات بر همۀ درآمدش نیست. بلکه مالیاتی است که بر بخشی از درآمدش بسته شده است. بخشی که خیلی خیلی زیاد است و افراد کمی هستند که چنین درآمدی می توانند داشته باشند. این بخشی از سیاست های دولت جدید فرانسه است که به توزیع ثروت عمومی کمک کند. برخلاف کشورهای سرمایه داری، در کشورهایی مثل فرانسه (یا کشورهای اسکاندیناوی مثل سوئد و فنلاند و...)، ثروت فقط حاصل کار و لیاقت و توانایی های فردی افراد به حساب نمی آید. البته که فرد در کسب درآمد موثر است. اما همه چیز به فرد و لیاقتش خلاصه نمی شود. بلکه وضعیت جامعه و کار و همکاری دیگر آدمها نیز در ثروتمند شدن افراد تاثیر دارد. مثلن در همین مورد آقای دپاردیو، اگر شهروندان فرانسوی بلیط های فیلم های او را نمی خریدند، بی شک در موقعیت اجتماعی و به طبع آن، موقعیت اقتصادی وی تاثیر منفی می گذاشت. یا اگر سینمای ملی فرانسه قوی نمی بود، چنین بازیگران موفقی پدیدار نمی شدند. بنابر این در چنین کشورهایی، ثروت یک امر همزمان عمومی و خصوصی است. نه صددرصد خصوصی است و نه صددرصد عمومی. 

حالا این آقای دپاردیو مدتی است که در بلژیک ساکن شده است و دلیل اصلی اش این است که بتواند از زیر بار مالیات شانه خالی کند. ولی او تنها کسی نیست که چنین کاری کرده است. این روندی است که چند وقتی است شروع شده است.  فرانسوی هایی که سوپر میلیونر هستند، به کشورهای کوچکی که اقتصادی تولیدیِ قوی ای ندارند مثل بلژیک، هلند، موناکو مهاجرت می کنند. در اصطلاح به این افراد می گویند: «تبعیدی های مالیاتی». اما دولت جدید فرانسه سختگیر تر از گذشته عمل می کند و گویا فشار را به این قشر کم تعداد، اما پردرآمد از فرانسوی ها بیشتر کرده است. در مجادله هایی که در اینباره در گرفته بود، ژرار دپاردیو تهدید کرده بود که پاسپورت (ملیت) فرانسوی اش را پس می دهد. طبعن کسی که این کار را بکند از حقوق سیاسی و اجتماعی شهروندی اش محروم می شود. هرچند که دولت بلژیک زمینۀ اقامت همچین آدمهایی را فراهم کرده است (زیرا می تواند از طریق ثروت آنها ثروتمند شود) اما گویا در نهایت زورش اینقدر نچربیده است که به اقامت دادن سیاسی به آقای بازیگر رضایت بدهد. زیرا که هزینه های شاخ به شاخ شدن با دولت فرانسه برای کشوری کوچک مثل بلژیک خیلی بیشتر از این حرف هاست. 

   امروز این ماجرا ابعاد گسترده تری پیدا کرد و به مسکو کشید. ولادمیر پوتین، رئیس جمهور (یا تزار جدید) این کشور شخصن با اهدای شهروندی به دپاردیو موافقت کرده است. در روسیه یک سیستم سرمایه داری حاکم است. اما سرمایه داری آن بازاری نیست. بلکه دولتی است. آدمهایی که با دولت خوب باشند می توانند از مزایای سرمایه داری برخوردار باشند. و البته دولت خودش بزرگترین سرمایه دار کشور است. یک چیزی در مایه های کشور عزیز خودمان. نکتۀ جالب این است که چیزی که در خروجی خبرگزاری ها دیده می شد، موافقت دولت روسیه با اعطای شهروندی به شهروند یک کشور دیگر «نبود». بلکه موافقت شخص رئیس جمهور با این مسئله بود. 

این مسئله دو نکته در پس خود داشت. اول اینکه نهاد دولت (حکومت) در روسیه بسیار ضعیف تر از این حرفهاست و شخص پوتین می تواند اینچنین مانور سیاسی بدهد و شهروندی کشورش را به دیگران بدهد. روزنامهٔ لوموند امروز درگزارش ویژه‌اش در این باره  نوشته است که دپاردیو چند روز پیش در جمع دوستانش گفته است: «پوتین قبلن پاسپورت روسی را برایم فرستاده است» انگار پوتین دارد از اموال شخصی‌اش به او هدیه پیشکش می‌کند. دوم اینکه برای رسانه های غربی هم این مسئله بسیار جذاب است. گویا برای آنها پذیرفتنِ دیکتاتوری در روسیه سوژۀ جذابی است که بیشتر این رسانه به جای اینکه خبر از موافقت دولت با اعطای شهروندی به ژرار دپاردیو بدهند، ترجیح داده اند که بنویسند : «پوتین با اعطای شهروندی به دپاردیو موافقت کرد». البته که این تصویر،  به افسانه های غربی دربارۀ روسیه بیشتر نزدیک است و مشتری بیشتری دارد.